اگر با محصولات ضدجوش آشنایی داشته باشید، احتمالا نام رتینول و تاثیرات آن در رفع جوش و آکنه را شنیده اید. اما در این مقاله قصد داریم ماده ای قدرتمندتر به نام ترتینوئین را معرفی کنیم که از مشتقات ویتامین A است و با نام رتینوئیک اسید نیز شناخته می شود. ترتینوئین یک داروی تجویزی است که به صورت ژل، کرم یا پماد عرضه می شود و تأثیرات چشمگیری بر سلامت پوست دارد. این ماده با خاصیت بازسازی خود، علاوه بر کمک به درمان آکنه و کاهش جوش های سرسیاه، در بهبود پوست آسیب دیده از آفتاب، کاهش چین و چروک های سطحی و رفع لکه های تیره نیز موثر است.
فهرست مطالب
فواید ترتینوئین برای پوست
ترتینوئین محصولی است که با نسخه پزشک در فرم ژل یا کرم عرضه شده و معمولا برای درمان آکنه، آفتاب سوختگی و چین وچروک های ریز صورت تجویز می شود. نحوه عملکرد این ماده در نگاه اول عجیب و متناقض به نظر می رسد؛ زیرا ترتینوئین با تحریک پوست و بر هم زدن سیستم آن عمل می کند. استفاده موضعی از این ترکیب موجب می شود که سلول ها سریع تر تقسیم شوند و سریع تر نیز بمیرند تا سلول های جوان و سالم تر جایگزین آن ها گردند. تقریبا ۵۰ سال است که از این ماده برای درمان آکنه خفیف استفاده می شود. تحقیقات علمی نیز نشان می دهند که محصولات حاوی این ماده می توانند در موارد زیر تاثیرگذار باشند:
– کاهش التهاب ناشی از آکنه
– جلوگیری از مسدود شدن فولیکول های مو
– لایه برداری پوست
– کاهش خطوط ریز و چین وچروک
– تقویت سلامت پوست آسیب دیده
– بهبود بافت و رنگ پوست
– کاهش لک و هایپرپیگمنتیشن
به طور کلی، مهم ترین فایده استفاده مداوم از ترتینوئین می تواند پاک سازی آکنه های موجود و جلوگیری از بروز جوش های دیگر در آینده باشد.
تفاوت ژل و کرم ترتینوئین
نوع کرمی این ترکیب می تواند به کاهش خاصیت خشک کنندگی ترتینوئین کمک کند و به همین دلیل استفاده طولانی مدت از آن را آسان تر می سازد. اما ژل ترتینوئین برای درمان آکنه کسانی پیشنهاد می شود که پوست چربی دارند. جذب سریع ژل به کاهش چربی اضافه و درمان موثرتر آکنه کمک می کند.
نکاتی مهم پیش از استفاده از ترتینوئین
آثار مثبت ترتینوئین بر رفع مشکلات پوستی مانند آکنه بسیار وسوسه کننده است. اما پیشنهاد می شود پیش از شروع استفاده از این محصول، نکات زیر را مطالعه نمایید:
– در صورتی که به این ترکیب حساسیت دارید از آن استفاده نکنید.
– کرم و ژل ترتینوئین را به پوست کودکان نزنید. همچنین استفاده از برخی از محصولات حاوی این ترکیب برای افراد زیر 18 سال ممنوع است.
– اگر به مشتقات ویتامین A مانند رتینوئیدها حساسیت دارید پس از استفاده، با پزشک خود مشورت کنید.
– در صورتی که اگزما یا حساسیت به ماهی دارید، این نکته را با پزشک خود درمیان بگذارید.
– اطلاعات دقیقی درباره تاثیر این ترکیب بر روی جنین وجود ندارد. در صورتی که باردار هستید با پزشک خود مشورت کنید.
– استفاده از این محصول در دوره شیردهی توصیه نمی شود.
– بالا بردن دوز محصول به درمان سریع تر مشکلات پوستی کمکی نمی کند و حتی می تواند عوارض جانبی داشته باشد.
– تمامی اطلاعات و دستورالعمل های بروشور محصول را مطالعه و رعایت نمایید.
– این ترکیب را روی پوست آفتاب سوخته و مبتلا به اگزما نزنید و اجازه دهید که سوختگی کاملا رفع شود.
– استفاده از این محصول بر روی پوست خیس و نم دار موجب تحریک پوست شود.
– در طول درمان می توانید از مرطوب کننده ها و لوازم آرایشی استفاده کنید. اما پیش از زدن ترتینوئین، پوست را کاملا بشویید و خشک نمایید.
– در اوایل استفاده از محصول ممکن است وضعیت آکنه بدتر شود، اما بعد از چند هفته بهبود یابد.
– زمانی که استفاده از این محصول را شروع می کنید باید طول درمان آن را تا انتها رعایت کنید، حتی اگر فکر می کنید که تاثیری روی پوست ندارد. تنها با مشورت پزشک استفاده از آن را متوقف نمایید.
– از آنجایی که ژل ترتینوئین موضعی اشتعال پذیر است، از آن در کنار حرارت زیاد یا شعله آتش استفاده نکنید. همچنین تا زمانی که محصول کاملا جذب پوست نشده است سیگار نکشید.
– با توجه به آنکه این محصول پوست را نسبت به نور خورشید و سولاریوم حساس تر می کند، بنابراین پس از استفاده از آن در معرض آفتاب قرار نگیرید و از لباس مناسب و محصولات ضد آفتاب با SPF بالا استفاده کنید.
نحوه استفاده
پیش از استفاده از این محصول، مطمئن شوید که پوستتان کاملا تمیز است. ابتدا آرایش را پاک کنید و پوست را با ملایمت بشویید تا موجب تحریک آن نشود. پس از شستشو و خشک کردن صورت، 20 الی 30 دقیقه صبر کنید و سپس محصول را بر اساس مراحل زیر روی پوست اعمال کنید:
– یک بار در روز و ترجیحا پیش از خواب از محصول استفاده کنید.
– دست های خود را بشویید.
– به اندازه یک سانتی متر از ژل یا کرم روی نوک انگشتان بزنید.
– محصول را به آرامی بر روی نواحی مورد نظر پوست پخش کنید.
– محصول باید به سرعت جذب پوست شود، در غیر این صورت مرتبه بعد از مقدار کمتری استفاده کنید.
– در نظر داشته باشید که استفاده بیشتر از محصول، کارآیی آن را بالاتر نمی برد و موجب تحریک و حتی آسیب رسیدن به پوست می شود.
– محل مورد نظر را تا یک ساعت نشویید و محصول پوستی دیگری بر روی آن استفاده نکنید.
از این محصول تنها به صورت موضعی استفاده کنید. مراقب باشید که آن را به چشم، دهان، بینی، واژن و غشای مخاطی نزنید. پس از شروع استفاده از این محصول، معمولا مشکل آکنه افراد تشدید می شود که طبیعی است؛ اما اگر طبق دستورالعمل استفاده را ادامه دهید، پس از چند هفته آکنه رفع خواهد شد. توجه داشته باشید که پس از استفاده از این محصول، نباید پوست در معرض موارد زیر قرار بگیرد:
– آفتاب یا لامپ های خورشیدی مانند سولاریوم
– باد و آب و هوای سرد
– صابون و شوینده های قوی
– لوازم آرایشی که معمولا پوست را خشک می کنند.
– الکل
– مواد گس کننده و قابض
– لیمو
– ادویه
– رنگ مو
– محصولات اصلاح موی زائد مانند وکس
– سایر داروهای موضعی مگر با دستور پزشک
نحوه نگهداری از محصول
محصول را در دمای اتاق و دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید. نوع ژلی این ترکیب اشتعال پذیر است، بنابراین آن را در معرض حرارت یا آتش قرار ندهید. در نهایت، محصول را در چاه دستشویی یا سینک نریزید و آن را مطابق دستورالعمل دور بیاندازید.
تداخلات دارویی
همزمان با ترتینوئین، تنها در صورتی از محصولات حاوی بنزوئیل پروکسید، سولفور، رزوسینول، سالیسیلیک اسید، آلفا هیدروکسی اسید و گلیکولیک اسید استفاده کنید که توسط پزشک متخصص پوست تجویز شده باشند. اگر به صورت همزمان از این ترکیبات استفاده کنید پوست به شدت تحریک می شود و آسیب می بیند. به طور کلی، پیشنهاد می شود لیستی از داروهایی که مصرف می کنید، حتی ویتامین ها را تهیه کنید و در اختیار پزشک قرار دهید تا درمانی متناسب با آن ها تجویز نماید.
عوارض جانبی احتمالی
پیش از استفاده از این ماده باید در نظر داشته باشید که احتمال تحریک پوست، به خصوص اوایل استفاده بسیار بالا است. در هفته های اول مشاهده علائمی مانند کمی قرمزی، خشکی، پوسته پوسته شدن، سوزش، حس گرم شدن، گلودرد و خارش کاملا طبیعی است. اما پس از مدتی، پوست به ترکیب جدید عادت می کند و علائم کم کم از بین می روند. در صورتی که هر یک از موارد زیر را تجربه کردید، استفاده از ترتینوئین را قطع کنید و با پزشک خود مشورت نمایید.
– تداوم یا تشدید شدن تحریک پوست
– تاول و پوسته شدن
– خارش و ورم مخصوصا در صورت، زبان و گلو
– قرمزی بیش از حد
– تغییر رنگ موقتی پوست
– سرگیجه شدید
– نفس تنگی
در نظر داشته باشید که اگر پزشک این محصول را برای شما تجویز کرده است، عوارض جانبی را در نظر گرفته و آن را برای رفع مشکل پوستی شما لازم می داند.
سوالات متداول
پماد ترتینوئین برای چیست؟
می توان از این پماد برای رفع چین و چروک های ظریف، خطوط ریز و لک های پوستی کمک گرفت. این پماد با نام های تجاری مختلف از جمله Retin-A عرضه می شود.
تفاوت ترتینوئین و رتینول چیست؟
این دو ماده هر دو از مشتقات ویتامین A هستند و برای لایه برداری سریع و تحریک کلاژن و الاستین پوست استفاده می شوند. برای آشنایی بیشتر با رتینول می توانید به مقاله رتینول چیست؟ جادوی رتینول برای پوست صاف مراجعه کنید. اما به طور کلی، ترتینوئین از رتینول قوی تر است و به همین دلیل با انواع مختلف پوست سازگاری کمتری دارد. در نتیجه، خرید ترتینوئین تنها با نسخه پزشک امکان پذیر است.
ترتینوئین پس از چه مدت نتیجه می دهد؟
معمولا بعد از 2 تا 3 هفته استفاده مداوم از محصول می توانید نتایج آن را روی پوست مشاهده کنید. البته برای دستیابی به بهترین نتیجه، باید تقریبا 6 هفته صبر کنید. در صورتی که بعد از 12 هفته بهبودی در وضعیت پوست خود مشاهده نکردید یا نتیجه دلخواه را دریافت کردید و قصد دارید که استفاده از آن را کاهش دهید، پیشنهاد می شود پیش از هر چیز با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک دوز را فراموش کنم چه اتفاقی می افتد؟
بلافاصله دوزی که فراموش کرده اید را استفاده کنید، مگر آنکه به زمان دوز بعدی نزدیک باشید. به هیچ عنوان دو دوز را یک جا استفاده نکنید.
معرفی محصولات مرتبط
همان طور که گفتیم تهیه محصولات حاوی ترتینوئین به نسخه پزشک نیاز دارد؛ اما در صورت تمایل می توانید از محصولات مشابه و هم خانواده آن استفاده کنید که در ادامه به معرفی چند نمونه از آن ها می پردازیم.
ویتامین های A و E موجود در این سرم صورت ایلابرت وظیفه لایه برداری ملایم و آبرسانی را به عهده دارند و موجب افزایش تولید کلاژن، انعطاف پذیری پوست، بهبود بافت و کاهش چین و چروک می شوند.
– سرم رتینول 0.2 درصد در اسکوالان اوردینری
این سرم بافتی روغنی اما سبک دارد و ساخت کشور ایران است. یکنواخت کردن رنگ پوست، کاهش خطوط سطحی، افزایش گردش خون، مرطوب کنندگی، پاکسازی سلول های مرده و احیای پوست از جمله مزایای استفاده از این محصول است.
– کرم ضد چروک ژاک آندرل پاریس حاوی رتینول
این محصول ساخت برند ایرانی ژاک آندرل پاریس بوده و با داشتن ترکیباتی از جمله رتینول به کاهش چین و چروک و جوان سازی پوست کمک می کند. این کرم را شب ها روی پوست تمیز زده و به آرامی ماساژ دهید تا جذب پوست شود.
بیشتر بخوانید
خواص ضد پیری فرولیک اسید برای پوست
آلفا هیدروکسی اسید و تاثیر آن بر روی جوش
فواید زینک چیست؟ از درمان آکنه تا تقویت مو
بدون دیدگاه